گروه آموزشی ادبیات متوسطه دوره دوم استان آذربایجان غربی

waz.adabiyat@chmail.ir

وبلاگ گروه زبان و ادبیات فارسی آذربایجان غربی ، راهی برای تجربه لذت ادبیات

۱۵ مطلب با موضوع «ریشه یابی امثال» ثبت شده است

۲۹
بهمن


امروزه این اصطلاح در محیط قمار خانه و قمار بازی بیشتر مصطلح است و به افرادی که تمام موجودی را باخته باشند اصطلاحا می گویند:" فلانی را سر کیسه کردند. البته در مورد افراد ساده لوح هم که بر اثر زبان بازی اشخاص دغلباز و فریبکار همه چیز را از دست بدهند این ضرب المثل از باب استشهاد و تمثیل به کار برده می شود. 

  • ادبیات متوسظه
۱۱
بهمن


جیم شدن 

چند تن از اصحاب امام صادق (ع) به علت علاقه و ارادت به آن حضرت تحت تعقیب قرار گرفتند و هارون با روشهای مختلف می خواست آنها را از بین ببرد. این عده از حضرت کسب تکلیف کردند امام جعفر صادق (ع) جواب آنها را با یکی از حروف الفبایی دادند و آن حرف ج بود یعنی به طور رمز و سر بسته پیام دادند که: جیم شوید. سوال کنندگان مجاز نبودند، بیش از این از حضرت توضیح بخواهند زیرا جاسوسان خلیفه مراقب بودند لذا پیام اختصاری حضرت را با همان اختصار که دریافت کرده بودند به اطلاع علاقه مندانش در بغداد رسانیدند .هر کدام از آنان پیام امام صادق (ع) را به زعم خویش تعبیر کرده و بدان وسیله از دست هارون نجات یافتند. بعضی ها حرف ج را جلاء وطن دانسته عراق را ترک گفتند. عده ای منظور حضرت را جبل استنباط کرده و به کوهستان ها پناه بردند ولی بعضی حرف ج را به جنون تعبیر کرده بر اسب چوبین سوار شده خود را به دیوانگی زدند.


  • ادبیات متوسظه
۱۰
بهمن


آش شله قلمکار

 آش شله قلمکار است!توضیح:این مثل داستانی دارد؛ می‌گویند ناصرالدین شاه قاجار، نذر داشت که سالی یک روز- آن هم در فصل بهار- به شهرستانک یا سرخه حصار (از نواحی خوش آب وهوای اطراف تهران) برود؛ در این روز خاص، به دستور او، دوازده‌ دیگ آش بار می‌گذاشتند. مواد این آش، شامل چهارده رأس گوسفند و مقدار زیادی حبوبات،سبزی‌ها و ادویه‌های مختلف بود. هنگام پختن این آش، نزدیکان شاه به اتفاق اهل خانواده خود، تلاش بسیاری می‌کردند که در تهیه مقدمات این آش نذری، از دیگران جلو بزنند و نهایت خدمت و ارادت خود را به این وسیله به شاه نشان دهند. مخارج و تدارکات تهیه آش و ریخت و پاش‌های مالی و جشن و سرور پخت این آش، معروف بوده است. اما مراسم پختن این آش، آنقدر شلوغ و بی‌نظم بوده که بعدها برای بی‌نظمی و شلختگی، ضرب‌المثل شده است. کاربرد: هر کاری که بدون نظم و ترتیب انجام شود و آغاز و پایان آن معلوم نباشد، تشبیه می‌شود به: آش شله قلمکار. این مثل، نشان از هرج و مرج و ریخت و پاش آن کار دارد


  • ادبیات متوسظه
۱۰
آبان

ریشه یابی امثال
مرغ یک پادارد
روزی بود ، روزگاری بود . در یکی از روزها دوستان ملانصر الدینی با عجله در خانه ی ملا را زدند و با او گفتند : حاکم شهر عوض شده و حاکم جدیدی آمده . ملا گفت : حاکم عوض شده که شده ؟ به من چه ؟

  • ادبیات متوسظه
۱۰
آبان

ریشه یابی امثال
همین آش است و همین کاسه
همین آش و همین کاسه

  • ادبیات متوسظه